دم – واژه‌ای از اصلاحات خاصی است که معامله گران می‌کنند و به معنای سایه پایینی شمع ژاپنی و یا مدل می‌باشد، به عبارتی دیگر در شمع ژاپنی فاصله بین حداکثر میزان نرخ هنگام باز شدن و یا بسته شدن بازار و حداقل نرخ مدت زمان معاملاتی می‌باشد. سایه‌های بلند نشان دهنده فعالیت بالا در معاملات می‌باشند. در پایان معاملات با فعالیت بالا نرخ از سطح بازشدن بازار و یا بسته شدن آن فاصله زیادی دارد. سایه کوتاه نشان دهنده فاصله کم بین قیمت‌ها می‌باشند. دم نشان می‌دهد در مدت زمانی مشخص شده خریداران به بازار تسلط داشتند و یا فروشندگان.